مقرون به صرفه تر کردن قیمت فراوری نهایی صنایع دستی از کیفیت کار می کاهد - وبلاگ کلشی ها

به گزارش وبلاگ کلشی ها، ایلنا/ براساس آخرین خبرهای بدست آمده، مقرون به صرفه تر کردن قیمت فراوری نهایی صنایع دستی از کیفیت کار می کاهد.

چاپ قلمکار یا چیت سازی از جمله هنرهایی است که تاریخی طولانی دارد؛ بعضی منشا پیدایش این هنر را به هندوستان نسبت می دهند. در گذشته برای این چاپ پارچه سنتی ابتدا با قلم مو و رنگ گیاهی بر روی پارچه های مختلفی از جنس ابریشم، کتان، پنبه و یا چلوار طراحی و رنگ آمیزی میشد و به دلیل استادی و ظرافتی که استادکار انجام می داد، این پارچه ها به نام قلمکار معروف شد.

محمدرضا بهرامی (هنرمند صنایع دستی فعال در رشته چاپ قلمکار اصفهان) درخصوص تغییر ذائقه بازار و گرایشی که به سمت طرح ها و رنگهای نو بوجود آمده، گفت: پارچه های قلمکار از گذشته طرح های سنتی مخصوص خود دارد که هنوز هم مورد استقبال مشتریان است. از جمله این طرح ها میتوان به بته جقه هایی اشاره نمود که در اصفهان و حتی سایر شهرها مورد توجه قرار می گیرد. اینکه آیا ایده های نو هم مورد استقبال قرار می گیرد باید بگویم بله.

از حدود سال 97 تا به امروز پیروز شدیم 150 نوع طرح و رنگ نو کار کنیم. اما از آنجایی که چاپ قلمکار کار دست است و وقتی از تنوع و طرح های نو صحبت می کنیم، این تنوع به سادگی بوجود نیامده و نیازمند صرف وقت و زمان و خلاقیت و…است. از این رو از نظر قیمتی با طرح های قدیمی و رایج تفاوت دارد. با این وجود مشتریانی که طرح نو و نو می خواهند قیمت آن را نیز پرداخت می نمایند.

او ادامه داد: تفاوت کارهای قدیم و نو در آن است که برای کارهای نو زمان و هزینه بیشتری صرف شد؛ برای مثال چاپ قلمکار نوی را طراحی کردیم که با رنگ سبز بسیار خاص رنگ آمیزی می شود. حتی رنگ بندی یاسی هم داریم. اما برای آنکه بتوانیم این رنگ ها و طرح ها را به مرحله نهایی و ارائه به مخاطب برسانیم بیش از 50 کار خراب شده تا بتوانیم به نتیجه برسیم. اینگونه نیست که یکباره تصمیم به تغییر رنگ ها و طرح ها بگیریم و کار نو فراوری شود.

برای فراوری کارها و طرح های نو زمان، مواد، هزینه و…صرف و آزمون و خطاهای مختلف انجام می شود تا خروجی کار را بتوانیم ببینیم. ضمن آنکه پارچه قلمکار در سایزها و میزان ها و شکل های مختلف است و میتوان گفت حدود 300 سایز دارد و باید بتوانیم طرح نو را در این ابعاد و شکل ها تکثیر کنیم.

بهرامی درخصوص رنگ هایی که در چاپ قلمکار استفاده می شود، گفت: در حال حاضر رنگ های مورد استفاده در چاپ قلمکار مجموعه ای از رنگ معدنی و ترکیبات گیاهی قدیمی است و نمی تواند فقط معدنی باشد. البته در گذشته و حتی تا 50 سال پیش همه رنگ های مورد استفاده در چاپ قلمکار گیاهی بود. اما اکنون با توجه به هزینه های هنگفتی که وجود دارد نمیتوان فقط از رنگ های گیاهی استفاده کرد. ماندگاری رنگها نیز به کیفیت کار بستگی دارد.

البته معتقد هستم فراوری نمایندگانی که حرفه ای این کار هستند از رنگ های با کیفیت و با ماندگاری بالا برای چاپ قلمکار استفاده می نمایند. مگر آنکه بنابر تقاضای بازارشان یا حتی بنابر درخواست مشتریان برای مقرون به صرفه تر کردن قیمت فراوری نهایی از کیفیت کار بکاهند.

او تاکید نمود: کیفیت محصولات صنایع دستی بیشتر شهرهای کشور بعد از خرید به وسیله مشتریان مشخص می شود. ممکن است مشتری پارچه قلمکاری با قیمت مناسب بخرد اما بعد از یک ماه و چند ماه کیفیت آن مشخص می شود. حتی اگر هم صنایع دستی با قیمت گران خریداری شود، بعد از چند ماه کیفیت آن مشخص می شود. در واقع صنایع دستی ممکن است در مواردی قیمت های مختلف داشته باشد اما قطعا هر مقرون به صرفهی دلیلی دارد که در بیشتر موارد به کیفیت باز می شود.

او که مسئول فروش پارچه های چاپ قلمکار نیز هست، درخصوص شرایط فروش این صنایع دستی گفت: از سایز و میزان پارچه گرفته تا رنگ و طرح و استادکار و حتی فوت های کوزه گری که در چاپ قلمکار به کار گرفته می شود، در قیمت نهایی تاثیرگذار است. حتی دو برادر که در یک کارگاه کار می نمایند، آثاری متفاوت خلق می نمایند و هنر دستشان یکی نیست. سایز کار نیز در قیمت تاثیرگذار است. اما اگر بخواهم رنج قیمت بگویم، میتوان گفت در رایج ترین سایز پارچه چاپ قلمکار که یک در یک متر است کمترین قیمت 150 هزار تومان است و بیشترین قیمت که برای یک کار فاخر است از 2 میلیون آغاز می شود گاه تا 5 میلیون تومان هم می رسد.

البته فروش ماهانه ثابت نداریم و بسته به شرایط بازار خیلی متغیر است. اگر بتوانیم صادرات داشته باشیم قطعا بخش فروش بهبود خواهد یافت. اما درحال حاضر در بیشتر مواقع وقتی طرف خارجی متوجه می شود که باید برای خرید این کارها به ایران بیاید، خرید را کنسل می نماید، چرا که از یک سو تبلیغات درست و کافی درخصوص معرفی صنایع دستی انجام نمی شود و در عین حال تحریم ها تاثیر زیادی در عدم فروش و صادرات گذاشت.

بهرامی در پاسخ به این سئوال که آیا در تهیه مواد اولیه برای چاپ قلمکار با چالش روبرو هستند یا خیر گفت: در تهیه مواد اولیه با مشکل خاصی روبرو نیستیم، چرا که مواد اولیه این کار در مرحله نخست نخ برای تهیه پارچه است که البته قیمت آن با نوسان دلار در بازار تغییر می نماید و تبدیل به معضلی برای ما شده است. معضل ما تبدیل به معضل برای مشتری می شود. ما به میزان ای فراوری می کنیم که بازار و مشتری داشته باشد. وقتی تقاضا کم شود، فراوری را کاهش می دهیم. ما کارگاه بافندگی پارچه داریم که به سبک قدیم انجام می شود. تار و پورد پارچه از نخ است و به صورت کارگاهی فراوری می شود و هنوز صنعتی نکرده ایم.

به اعتقاد این هنرمند چاپ قلمکار، مشتریان رنگهای نوی که در چاپ قلمکار مورد استفاده قرار می گیرد را خیلی دوست دارند. رنگهایی از جمله فیروزه ای، قرمز و زرد که البته با طرح های نو ادغام می شوند مورد استقبال بازار است. اما در این میان اینکه برای چه موردی قرار است استفاده شود، مهم است. ممکن است یک طرح خاص داشته باشیم که هیچگاه آن را برای تبدیل شده به سفره غذا پیشنهاد نمی دهیم اما برای استفاده در اکسسوری ها و لباس ها مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع این روزها شاهد تغییر مراحل استفاده از پارچه های قلمکار و ورود آن به عرصه مد و لباس هستیم و دیگر فقط نگاه بقچه یا سفره به پارچه های قلمکار وجود ندارد.

مصاحبه: معصومه دیودار