ماجرای گنج نهفته در سیم کارت های به ظاهر بی ارزش
به گزارش وبلاگ کلشی ها، شیمیدانان در نظر دارند تا به جای استفاده از فلزات کمیاب استخراج شده، با بهره گیری از طلا های بازیافتی از سیم کارت های قدیمی، خدمت بزرگی به صنعت فراوری دارو انجام دهند.
شیمیدان ها این روز ها بیش از پیش به بازیافت سیم کارت های قدیمی و دور ریخته شده می اندیشند و هدفشان از این کار، استفاده مجدد از بخش های این سیم کارت ها، نه در حیطه الکترونیک، بلکه در صنعت داروسازی است.
سیم کارت ها دارای قطعات ریزی از نیکل، مس، نقره و طلا هستند و حالا محققان امپریال کالج لندن و دانشگاه کالیاری ایتالیا راهکاری آسان برای استخراج طلا از این زباله های الکترونیکی و استفاده مجدد از آن در فرآیند های شیمیایی برای فراوری دارو یافته اند.
این روند به کاهش ضایعات الکترونیکی در محل دفن زباله ها و بعلاوه استفاده مجدد از این فلزات گران قیمت یاری زیادی خواهد نمود؛ چرا که در غیر این صورت، باید مجددا برای این مصارف، فلزات از معادن استخراج شوند. نتایج این آنالیز ها اخیرا در مجله ACS شیمی و مهندسی پایدار منتشر شده بود.
جیمز ویلتون الی، محقق اصلی این پروژه و استاد شیمی در امپریال کالج لندن دراین باره گفته: فکر می کنم اگر ما بتوانیم راه های بهتری برای استفاده از ضایعاتی که فراوری نموده ایم بیابیم و این فلزات را بازیابی کنیم، دیگر احتیاج نخواهد بود که روی حفاری و استخراج از معدن تمرکز کنیم. این درعین حال به ما یاری می نماید تا مشکل ضایعات که در حال حاضر با آن روبرو هستیم و روز به روز تبدیل به مشکل بزرگ تری هم می گردد را حل کنیم.
شروع روند تحقیقاتی با خرید 200 سیم کارت
برای توسعه این روش بازیافت، محققان در ابتدا 200 سیم کارت کارنموده را از سایت Ebay خریداری کردند. سپس پلاستیک های سیم کارت ها را جدا نموده و فلزات مهم آن از جمله نیکل و مس را بازیابی کردند. بعد از آن، برای استخراج طلا، از یک واکنش گر ایمن و سبزرنگ به نام لیگاند گوگرد استفاده کردند؛ مولکولی که به اتم فلز مرکزی متصل می گردد.
آنچه در نهایت برایشان باقی ماند، ترکیبی از طلا بود (البته طلا به این شکل در صنعت الکترونیک قابل استفاده مجدد نیست). ترکیب طلای موجود در سیم کارت ها، بدون پردازش های بیشتر که آن هم احتیاجمند مصرف انرژی فراوانی است، قابل تبدیل به فلز خالص طلا نیست. این بدان معناست که حتی با این فرآیند نمی توان این مواد را بازیافت نموده و در صنعت الکترونیک مورد استفاده قرار داد.
ویلتون الی دراین رابطه گفت: بازیافت طلا بدین شیوه، برای استفاده در برد مدار های الکترونیکی تازه یا سیم کارت های تازه، اصلا از نظر مالی به صرفه نیست. ولی ما کاربرد متفاوتی برای استفاده از آن یافته ایم.
استفاده از طلای بازیافتی در صنعت داروسازی
از فلزات کمیابی مثل طلا، می توان به عنوان کاتالیزور در سرعت بخشیدن به واکنش های شیمیایی بهره برد و ترکیبات مفیدی از جمله ترکیبات دارویی ایجاد کرد. به عنوان مثال نانوذرات طلا از دهه 1980 به عنوان کاتالیزور در صنعت مورد مطالعه قرار گرفته اند.
در نتیجه تیم امپریال کالج لندن به آنالیز این موضوع پرداخت که آیا می توان از ترکیبات طلایی که از سیم کارت های کارنموده استخراج شده، برای افزایش نرخ واکنش های شیمیایی که معمولا در فراوری دارو ها به کار گرفته می گردد بهره برد یا خیر. این ترکیب می تواند در قالب کاتالیزور، در فراوری دارو های متعددی مثل دارو های ضدالتهابی و دارو های ضد درد و بعلاوه دارو های ضدالتهاب آرتریت مورد استفاده قرار بگیرد.
البته محققان هنوز از ترکیب طلای بازیافتی برای فراوری دارو های واقعی استفاده ننموده اند، ولی این فرآیند حاکی از آن است که این روش، استفاده جایگزینی خوبی از این زباله های الکترونیکی دورریخته شده خواهد بود.
فلزات بازیافتی جایگزینی ایده آل برای فلزات استخراج شده
ویلتون الی دراین رابطه ادامه داد: ما حالا متوجه شده ایم که احتیاجی نیست تا همه چیز را به همان چیزی که قبلا درآن زمینه استفاده می شد، تبدیل کنیم.
در حال حاضر هم در بسیاری از واکنش های کاتالیزوری از فلزات ارزشمندی از جمله طلا، پلاتین، ایریدیوم و پالادیوم استفاده می گردد که استخراج آن ها از معادن، انرژی زیادی می گیرد و آلودگی های زیادی را ایجاد می نماید.
به علاوه این فلزات در نقاط محدودی از جهان یافت می شوند و استخراج آن ها بسته به عوامل ژئوپلیتیکی ممکن است دردسر هایی داشته باشد. به عنوان مثال، روسیه یکی از بزرگترین فراوری نمایندگان پالادیوم و نیکل است که در صورت اعمال تحریم های تجاری ممکن است بازار ها دچار اختلال گردد.
ویلتون الی در این باره گفت: همواره این عناصر برای ما بسیار ارزشمند هستند و تصور اینکه بسیاری از این عناصر به صورت معمول، با زباله های الکترونیکی دور ریخته می شوند، برای ما بسیار حیرت آور است.
حالا این طور به نظر می رسد که تفکیک این وسایل الکترونیکی می تواند زندگی مجددی به چیز هایی که تبدیل به زباله شده اند بدهد. شان مک کارتی، دانشجوی دکترا که در تحقیق امپریال کالج مشارکت دارد، در این باره گفته: از نظر وزنی، یک کامپیوتر حاوی فلزات ارزشمندتری نسبت به یک سنگ معدن استخراج شده است و منبعی متمرکز از این فلزات را در یک معدن شهری در اختیارمان قرار می دهد.
حالا توپ در زمین داروسازهاست
البته روند بازیافت این تیم تحقیقاتی به سیم کارت ها محدود نمی گردد و محققان از این روش برای بازیافت برد های مدار ها و کارتریج پرینتر ها نیز استفاده می نمایند.
گرچه اعضای تیم درحال آنالیز این هستند که از چه ابزار های دیگری برای بازیافت می توان بهره برد؛ ولی کارخانه های فراوری دارو هنوز کوشش گسترده شان برای پیشبرد این تحقیق را شروع ننموده اند. در شرایط فعلی تنها از طلا در فراوری دارو ها استفاده می گردد، ولی ویلتون الی معتقد است که با گذر زمان این روند توسعه خواهد یافت.
ویلتون الی دراین باره گفته: مطمئنم که با گذر زمان، کاری که انجام می دهیم بیش از پیش مورد استفاده قرار خواهد گرفت. زمانی که مزایای واکنش های کاتالیزور طلا در طراحی و ساخت دارو ها تعیین گردد، در آینده نزدیک شاهد این روند خواهیم بود.
منبع: فرادید