معمای تعطیلات؛ گرمای هوا، کمبود برق یا گرانی حامل های انرژی؟ - وبلاگ کلشی ها

به گزارش وبلاگ کلشی ها، اعتماد نوشت: همزمان با اعلام تعطیلات 2 روزه در ایران، رمزگشایی از این نکته که دولت چرا در این بازه زمانی، حکم به تعطیلی روز های چهارشنبه و پنجشنبه هفته گذشته داده در افکار عمومی ایرانیان شروع شد. دولت ابتدا بیان کرد با توجه به درخواست وزارت بهداشت تصمیم گرفته برای جلوگیری از گرمازدگی شهروندان، دو روز را در سراسر کشور تعطیل اعلام کند. اما در ادامه پای شایعات دیگری ازجمله کمبود برق، مشکل تعطیلی نیروگاه های برق، تصمیم سازی های اجرایی در زمینه تغییر حامل های انرژی، جلوگیری از افزایش انتظارات تورمی و... هم به میان این منازعه باز شد.

ابهامات این تعطیلات غیرمترقبه به مقدار ای توسعه پیدا کرد که حتی توجه نیویورک تایمز را هم به خود جلب کرد. نیویورک تایمز نوشت: هنگامی که دولت ایران اعلام نمود به دلیل گرمای بی سابقه و به منظور صرفه جویی در مصرف انرژی و بعلاوه حفظ سلامتی مردم، کل کشور از روز چهارشنبه به مدت دو روز تعطیل است، شهروندان و کارشناسان به سرعت دلیل ناگفته دیگری را دلیل تعطیلات دانستند.

در کشاکش این شایعات، اما هرگز ارگان ها و نهاد های دولتی، تصویر شفافی از چرایی این تصمیم ارایه نکردند. غیرمترقبه بودن این تعطیلات به مقدار ای وسعت پیدا کرد که حتی صدای انتقاد بعضی چهره های اصولگرا را هم به آسمان بلند کرد ازجمله سیدمصطفی میرسلیم نماینده خبرساز تهران در مجلس این بار از در نقد دولت سیزدهم وارد شد و با انتشار توییتی هر روز تعطیلی را معادل کاهش نیم درصد فراوری ناخالص داخلی ایرانیان برآورد کرد و به این دلیل دولت رییسی را نواخت.

سیاست سکوت و ابهام دولت

سیاست دولت در مواجهه با همه این نقدها، سیاست سکوت و ابهام توامان بود. سخنگوی وزارت بهداشت ایران طی بیانیه ای اعلام نمود که در 2 تا 3 هفته اخیر 10درصد افزایش تعداد بیماران قلبی و فشارخونی داشته و به شهروندان توصیه شده که در معرض هوای گرم قرار نگیرند.، اما در برابر چنین استدلال دولتمردان بسیاری از تحلیلگران اعلام نمودند اگر واقعا تعطیلات کشور به دلیل گرمای هوا بوده است، چرا دولت اقدام به تعطیلی سراسری (حتی در استان های خنک کشور) نموده است. بسیاری از استان های ایران مانند آذربایجان های شرقی و غربی، اردبیل، چهارمحال و بختیاری و... از دمای مناسبی برخوردارند و تعطیلی این شهر ها به دلیل گرمای هوا چندان منطقی به نظر نمی رسید!

از سوی دیگر این ابهام نیز شکل گرفت که اگر دمای هوا طی روز ها و هفته های آینده به همین منوال باشد، آیا دولت باز هم تعطیلات سراسری اعلام خواهد نمود؟ با توسعه چنین استدلال هایی بود که آرام آرام زمزمه های دیگری در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی طنین انداز شد. بعضی تحلیلگران با اشاره به اینکه بهرام عین اللهی وزیر بهداشت درخواست تعطیلی شهر هایی با درجه هوای بالای 40 درصد را مطرح نموده بود، دلیل واقعی تعطیلات را موضوعات متفاوتی ارزیابی کردند.

موضوع کمبود برق، گزاره مهم دیگری بود که دلیل این تعطیلات عنوان شد. این گزاره با توجه به اینکه اقتصاد ایران به دلیل تحریم ها قادر به سرمایه گذاری در زیرساخت های انرژی نبوده، جدی تر توسعه پیدا کرد. اما سخنگوی شرکت دولتی برق ایران، با تکذیب اینکه تعطیلی به دلیل کمبود برق بوده است، اعلام نمود: نیروگاه های کشور ظرفیت کافی دارند. ساعاتی پس از این تکذیبیه علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت سیزدهم هم با انتشار پستی در توییتر نوشت: باتوجه به گرمای بی سابقه، هیات دولت با پیشنهاد وزارت بهداشت برای تعطیلی سراسری موافقت نموده است.

اظهارات این چهره های دولتی در حالی رسانه ای شد که بسیاری از کارگران صنایع، پالایشگاه ها و پتروشیمی های جنوب کشور در گرمای بالای 50 درجه در عسلویه و... مشغول فعالیت بودند و از تعطیلات برخوردار نشدند. براساس ماده 7 قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا، در مواقعی که شرایط هوا در خوزستان بحرانی می گردد، معاونت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دانشگاه جندی شاپور اهواز باید شرایط تعطیلی را به مقامات عالی استان گزارش دهد، اما این ساز و کار دنبال نشد.

نگرانی از تغییر نرخ حامل های انرژی

در شرایطی که افکار عمومی ایرانیان در انتظار دریافت استدلال منطقی تری از سوی دولتمردان بودند، زمزمه هایی در شبکه های اجتماعی شکل گرفت که دولت با هدف تغییر حامل های انرژی رای به تعطیلی دو روزه داده است. این زمزمه ها زمانی جدی تر شد که وزیر نفت چهارشنبه پس از سرانجام نشست هیات دولت از شروع ادغام کارت سوخت با کارت بانکی اطلاع داد. جواد اوجی، وزیر نفت گفت: ادغام کارت های سوخت با کارت های بانکی به صورت پایلوت در یکی از جایگاه های پمپ بنزین در حال آزمایش است. مردم نگران هستند که با سرانجام تعطیلات شاهد بعضی تصمیم سازی های بنیادین در حوزه های مالی و راهبردی باشند. باید دید طی روز های آینده از معمای تعطیلات اخیر در ایران رمزگشایی می گردد یا اینکه این ابهام همچنان نامکشوف باقی خواهد ماند؟ مهم تر از این پرسش اگر طی روز های آینده دوباره درجه هوا گرم تر گردد، دولت رای به تعطیلات می دهد یا نه؟